Scholen van vandaag de dag zijn nog nooit drukkere plekken geweest en het leven van de onderwijsprofessional is ontzettend hectisch. Telkens weer moet antwoord worden gegeven op initiatieven, nieuwe programma’s en trends die op het onderwijs worden geprojecteerd. Tijd en financiën zijn schaars en ook ouders eisen perfectie van het onderwijs.
Het vak van leerkracht vergt een hoge cognitieve belasting in het dagelijkse werk. Samen kan dit nogal voor vermoeidheid zorgen. Het gevolg daarvan is dat scholen weinig energie en tijd hebben om zich te richten op nieuwe initiatieven of innovatie.
WAT IS EEN AGILE MINDSET?
De Agile mindset houdt in dat je
- focus hebt op impact;
- leert door te doen;
- iteratief (stap voor stap en reflectief) werkt.
FOCUS OP IMPACT
“Prioritering van een klein aantal verbeterpunten is cruciaal om impact te bereiken”.
De Agile-aanpak van Tante Lean houdt rekening met de beperkte tijd en energie van onderwijsteams door zich te richten op activiteiten met een hoge hefboomwerking. Daarmee wordt een grotere impact gecreëerd met relatief weinig energie. Daarnaast wordt er altijd klein begonnen: door kleine stukjes van een taak met veel impact te volbrengen, ervaar je alsof je veel gedaan hebt in weinig tijd.
CYCLUS
Kenmerkend voor onze manier van Agile werken is dat teams werken in een regelmatige cyclus van 12 weken waarin wordt samengewerkt aan vernieuwing, ontwikkeling of verbetering. Daarbij wordt telkens opnieuw geprioriteerd én gereflecteerd op de samenwerking. Dit alles met behulp van een duidelijk protocol en korte vergaderingen.
LEREN DOOR TE DOEN
“Waarschijnlijk onvolledig, mogelijk onjuist.”
Schoolontwikkeling vereist een collectief lerende houding, waarbij het van belang is om klein te beginnen en snel te leren.
Complexe uitdagingen laten zich in de praktijk niet vangen door een eenvoudig, overzichtelijk plan met een duidelijk begin en eind. Daarom is het van belang om tijdens het proces open te blijven staan voor de realiteit. Zo kan immers ingespeeld worden op nieuwe informatie en inzichten. Bij Agile werken wordt aangenomen dat je nooit alles kunt weten vanaf het begin van het proces. Bovendien kan veel van wat je denkt dat je weet verkeerd blijken te zijn. Om onder deze omstandigheden te handelen moet de zogenaamde ’tolerantie’ worden vergroot. Hiermee bedoelen we dat teams geholpen moeten worden om te beginnen vóórdat ze zich er helemaal klaar voor voelen. Dat is de enige manier om snel met verandering te beginnen. Het is een trendbreuk met het gangbare idee dat ontwikkelteams vaak van mening zouden zijn dat ze hun geloofwaardigheid moeten bevestigen door antwoorden te kunnen geven op alle vragen en daarnaast een duidelijke visie zouden moeten hebben voordat ze met een veranderingsproces beginnen. Teams moeten leren om te gaan ‘leren door te doen’. Volgens het nieuwe verbeterparadigma ‘waarschijnlijk onvolledig, mogelijk onjuist’ (Bryk et al, 2015).
Een ander belangrijk element van continu leren is open staan voor de persoonlijke leer- en ontwikkelingsactiviteiten om vooruitgang te boeken. Argyris (1991) beschrijft dit als de capaciteit om kritisch te reflecteren op eigen gedrag en de manier te identificeren waarop dit vaak onbedoeld bijdraagt aan de problemen van de organisatie, om dit gedrag vervolgens te veranderen. Agile ontwikkelteams leren hoe de manier waarop ze omgaan met het oplossen van problemen vaak ook een bron van die problemen kan zijn.
Van schoolleiders in Agile organisaties wordt verwacht dat ze in staat zijn om open te blijven. Hun eigen gedrag moet expliciet en transparant gemaakt kunnen worden en er moet bereidheid zijn om onderwerp te zijn van gesprek.
STAP VOOR STAP WERKEN (iteratieve cycli van collectief leren)
Om deel te nemen aan collectieve leercycli hebben ontwikkelteams een gedeelde en gedisciplineerde manier van werken nodig om problemen op te lossen. Tante Lean baseert zich op het Scrum Framework van Jeff Sutherland. Dit is de meest gebruikte Agile-methode ter wereld. Op basis van onze ervaringen in het onderwijs hebben wij dit model aangepast aan het onderwijs.
KORTOM
Een Agile mindset is cruciaal voor het uitvoeren van complexe verbeteringen die nodig zijn om de resultaten van scholen duurzaam te verbeteren. Door te focussen op impact wordt met beperkte energie, middelen en aandacht de hoogste potentiële winst gerealiseerd. Door met snelle iteratieve cycli te leren door te doen kunnen teams zelf bepalen wat in hun context werkt. En tot slot zorgt het werken in kleine stappen met goede reflectie voor een gedisciplineerd proces.
Maar pas op! Het is …
“easy to learn, difficult to master”.
(Jeff Sutherland, bedenker van Scrum)
Het werken op basis van de Agile mindset vergt discipline, training, coaching en een omgeving waarin fouten maken moet.
AGILE MANIFESTO
Aan het begin van deze eeuw kwamen een twintigtal vooraanstaande ondernemers uit de IT bij elkaar in een jeugdherberg. Zij maakten zich zorgen over de veel te grote aandacht voor geld verdienen, administratieve last, de geringe aandacht voor de klantwensen en de behoeften van professionals. Na een weekend overleggen stelden zij het Agile manifesto op. Dit manifest omvat waarden en principes.
Tante Lean heeft deze waarden en principes vertaald naar het onderwijs. Dit is onze leidraad bij alles wat wij doen!
Lees hier Het Agile Onderwijs Manifest van Tante Lean